بررسی قابلیت ها و محدودیت های ژئومورفولوژیکی در روند توسعه فیزیکی شهرها (نمونه موردی: شهر اصفهان)

شهر اصفهان در جایگاه سومین کلانشهر کشور از جایگاه برجسته و ممتازی در زمینه تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، صنعتی و اقتصادی برخوردار بوده و با توجه به همین موقعیت ویژه و در کنار آن، دارا بودن شرایط جغرافیایی مطلوب، مقصد بسیاری از مهاجران به خصوص ساکنان استان های همجوار می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی روند توسعه فیزیکی شهر اصفهان در سده حاضر و همچنین عوامل ژئومورفولوژیکی موثر بر آن می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز پژوهش از طریق تصاویر ماهواره ای، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی، نقشه dem 30 متری ایران و تصاویر گوگل ارث تهیه گردیده است. شیوه انجام پژوهش بدین شکل بوده که ابتدا با ورود تصاویر رستری منطقه اصفهان مربوط به ماهواره های tm ، mssو land sat به نرم افزار arc gis محدوده خارجی شهر اصفهان در سال های 1975، 1990، 2006 و 2013 میلادی مشخص گردیده و پس از تلفیق با نقشه باز ترسیم شده دکتر سیروس شفقی مربوط به سال های 1302 و 1335 شمسی، روند توسعه فیزیکی شهر اصفهان در شش دوره مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور بررسی دقیق تر میزان توسعه شهر در جهات مختلف، از نقطه فرضی صفر توسعه به مرکزیت میدان امام علی (ع)، محدوده فعلی شهر به هشت قطاع در جهات هشتگانه تقسیم گردید و روند توسعه فیزیکی شهر اصفهان در شش دوره مذکور بصورت جداگانه در هر یک از قطاع ها مورد بررسی واقع شد. پس انجام بررسی روند توسعه فیزیکی شهر اصفهان به عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر این روند پرداخته شد و در نهایت یافته های پژوهش نشان از آن داشت که عوامل ژئومورفولوژیک زمینه را برای توسعه فیزیکی شهر اصفهان مهیا نموده اند تا این شهر بتواند بصورت افقی در گستره ای وسیع و هموار توسعه یابد.